De website van Gezondheidscentrum Van der Toolen toont media van derde partijen en zij plaatsen cookies als je hiermee instemt. Als je deze cookies niet wilt, kun je deze hier weigeren. Je ziet dan geen media van deze partijen via onze website. Wij plaatsen zelf ook cookies om onze site te verbeteren, deze gegevens worden niet aan derden verstrekt. Lees meer over ons cookiebeleid.
Wat is de top 3 veelvoorkomende blessures bij korfbal?
Korfbal is in de omgeving van Bennekom een van de meest populaire sporten. Het is explosief, dynamisch en het vraagt veel van je lichaam. Helaas brengt dat ook een risico op blessures met zich mee. Sportfysiotherapeut Rick van Roekel begeleidt al jarenlang sporters van korfballeague-vereniging DVO uit Bennekom. Hij ziet in de praktijk regelmatig specifieke blessures terugkomen. In deze blog bespreken we de top 3 veelvoorkomende blessures bij korfbal, hoe je ze kunt voorkomen, en hoe je het herstel kunt bevorderen.
Blessures en korfbal
Blessures zijn nooit helemaal te voorkomen. Hoe vervelend ook, ze maken deel uit van de risico’s van een intensieve balsport. Soms is een blessure het gevolg van pure pech, zoals een bal die je vinger kneust. Andere blessures, zoals kruisbandletsel, ontstaan door een combinatie van fysieke factoren en kunnen deels worden voorkomen. In deze blog worden praktische tips gegeven om de kans op blessures te verkleinen en wordt er beschreven hoe je ervan af kan komen.
De 3 blessures die tijdens korfbal vaak voorkomen zijn:
- Enkel verzwikking
- Voorste kruisband blessures
- Vinger kneuzingen
Bij elk van deze 3 blessures duiken we dieper in op wat de blessure precies inhoudt, risicofactoren tot het oplopen van deze klacht, hoe de blessures ontstaan tijdens korfbal en hoe je ervan af kan komen.
Algemene fase van herstel
Voor alle typen sportblessure gelden min of meer dezelfde regels als het gaat om het herstelproces. Deze kan je verdelen in drie fases:
- Acute fase: in deze fase ligt de nadruk op rust en herstel. Dit start direct na de opgedane blessure. Er is pijn, zwelling, verkleuring en bewegingsbeperking. Het lichaam begint met een proces om de schade te herstellen en het aangedane lichaamsdeel zal moeten worden ontzien.
- Revalidatie: de focus ligt in deze fase op het opbouwen van kracht en stabiliteit. Het weefsel is nog bezig met herstellen, dus zal de opbouw geleidelijk aan moeten gaan. Een belangrijk onderdeel van deze fase is het trainen in de fitnessruimte, waar je met gerichte oefeningen zoals squats, lunges, balansoefeningen (afhankelijk van de klacht) je kracht en coördinatie verder verbetert.
- Terugkeer naar sport: de laatste fase richt zich op functionele trainingen en sport-specifieke vaardigheden. Dit doet een fysiotherapeut door situaties in een training of wedstrijd te simuleren, inclusief intensieve training onder vermoeidheid. Dit type training is conditioneel zwaar om de sporter optimaal voor te bereiden op een terugkeer onder de korf.
Enkel verzwikking
Een enkelverzwikking is een veelvoorkomende blessure in korfbal en andere sporten. Het ontstaat meestal door een plotselinge, onnatuurlijke beweging waarbij de voet naar binnen draait ten opzichte van het onderbeen. Hierbij raken de buitenbanden van de enkel overbelast of beschadigd. Deze banden (drie in totaal) zorgen voor stabiliteit van het enkelgewricht.
We onderscheiden drie gradaties van enkelverzwikkingen:
- Graad 1: De banden zijn opgerekt, maar niet gescheurd. Dit is de minst ernstige vorm.
- Graad 2: Een of meerdere banden zijn gedeeltelijk ingescheurd.
- Graad 3: Een of meerdere banden zijn volledig afgescheurd. Vaak is hierbij de voorste enkelband betrokken.
Na een verzwikking is de enkel pijnlijk en kunnen zwelling, verkleuring en bewegingsbeperking optreden. Hoe ernstiger de beschadiging, hoe heftiger de symptomen.
Hoe ontstaat deze blessure bij korfbal?
De combinatie van veelvuldig springen en explosieve richtingsveranderingen maakt de enkel kwetsbaar voor een verzwikking. Bij het landen na een sprong kan de enkel verkeerd neerkomen, wat door de impact van de landing kan leiden tot een verzwikking. Dit risico wordt nog groter als je per ongeluk op de voet van een tegenstander landt. Daarnaast kan bij een snelle richtingsverandering het bovenlichaam te ver naar één kant overhellen, waardoor de enkel in een ongunstige positie terechtkomt en overbelast raakt.
Hoe keer je terug naar het korfbal?
Het herstelproces van een enkelverzwikking hangt af van de ernst van de blessure, maar in alle gevallen is geduld essentieel. Een te snelle terugkeer verhoogt het risico op nieuwe blessures.
Ongeacht de ernst van het letsel houdt een groot deel van de patiënten met acuut enkelletsel last van restklachten. Dit kan variëren van een gevoel van instabiliteit tot daadwerkelijke instabiliteit, wat leidt tot een verhoogde kans op toekomstige verzwikkingen. Om dit risico te verkleinen, is het belangrijk om aandacht te besteden aan de volgende twee dingen:
- Mechanische instabiliteit
Bij mechanische instabiliteit zijn een of meerdere banden van de enkel nog niet volledig hersteld, waardoor deze ‘losser’ aanvoelen dan voorheen. Ook kunnen er problemen zijn met het gewrichtskapsel of het gewricht zelf.
Het herkennen van graad 2 of graad 3 verzwikkingen in de acute fase is cruciaal. In zulke gevallen is rust en soms zelfs immobilisatie nodig om verdere schade te voorkomen.
Twijfel je over de ernst van je blessure? Neem contact op met een fysiotherapeut die kan bepalen of verder onderzoek noodzakelijk is.
- Functionele instabiliteit
Functionele instabiliteit ontstaat door een verminderde samenwerking tussen de zenuwen en spieren die verantwoordelijk zijn voor balans en controle. Na een ernstige enkelverzwikking kan dit systeem verstoord raken, wat leidt tot een verhoogd risico op herhaling. Tijdens de revalidatie in fase 2 en 3 is het trainen van balans en coördinatie cruciaal. Oefeningen zoals balansoefeningen op één been of het gebruik van een balansbord helpen de enkel weer optimaal te laten functioneren.
Door deze problemen gericht aan te pakken, kun je restklachten minimaliseren en veilig terugkeren naar de sport.
Voorste kruisband blessure
Een blessure aan de voorste kruisband is een van de meest ingrijpende blessures in de sportwereld, en dat geldt ook voor korfbal. In je knie bevinden zich twee kruisbanden:
- De voorste kruisband (VKB): voorkomt dat het scheenbeen naar voren schuift ten opzichte van het bovenbeen.
- De achterste kruisband (AKB): voorkomt dat het scheenbeen naar achteren schuift.
Bij sportblessures raakt bijna altijd de voorste kruisband beschadigd, omdat deze meer belast wordt bij snelle bewegingen en rotaties. De schade aan een VKB wordt net als bij de enkelblessure ingedeeld in drie gradaties:
- Graad 1: Overrekking van de kruisband, zonder scheuring.
- Graad 2: Gedeeltelijke scheuring van de kruisband.
- Graad 3: Volledige scheuring van de kruisband.
In tegenstelling tot een enkelblessure, waar graad 1 vaak voorkomt, is een VKB veel stabieler en is er een veel grotere impact nodig van kracht om de kruisband te beschadigen. Dit betekent dat wanneer een blessure optreedt, het vaak ernstiger is (graad 3).
Hoe ontstaat deze blessure bij korfbal?
Bij korfbal zijn er twee duidelijke ontstaansmomenten voor een VKB-blessure:
- Valgus rotatietrauma (zie afbeelding):
Dit gebeurt wanneer de knie naar binnen buigt (valgus) en tegelijkertijd draait, terwijl de voet stevig op de grond blijft staan en het bovenlichaam in de tegenovergestelde richting beweegt. - Hyperextensietrauma:
Hierbij raakt de VKB beschadigd door een landing met een overstrekte knie.
Opvallend aan een VKB-blessures is dat je niet altijd direct pijn voelt, omdat ook de zenuwen in het gebied beschadigd kunnen zijn. Let daarom op symptomen zoals een ‘knappend’ geluid tijdens de beweging en een gevoel van instabiliteit.
Hoe keer je terug naar het korfbal?
Een VKB-blessure betekent niet direct het einde van je korfbalcarrière, maar het herstelproces vraagt tijd en inzet. Bij een graad 3 blessure is de revalidatietijd minimaal 9 maanden.
Operatie of niet?
Niet iedereen met een gescheurde VKB hoeft geopereerd te worden. De keuze hangt af van factoren zoals leeftijd, activiteitenniveau en sportdoelen. Voor jonge, actieve korfballers wordt een operatie vaak aangeraden.
Tip: ‘Better in, better out.’ Als je vóór de operatie al begint met gerichte training, zul je na de operatie sneller herstellen en eerder kunnen terugkeren naar het veld.
Voorkomen van toekomstige blessures
Het risico op een nieuwe kruisbandblessure kan worden verminderd door tijdens de revalidatie (fase 2 en 3) gericht te werken aan:
- Balans tussen kracht in beide benen: Zorg dat het krachtverschil tussen je geblesseerde en niet geblesseerde been minimaal is.
- Balans tussen quadriceps en hamstrings: De voorkant (quadriceps) en achterkant (hamstrings) van je bovenbeen moeten in evenwicht zijn. Een disbalans verhoogt niet alleen het risico op een nieuwe VKB-blessure, maar ook op blessures aan het andere been.
Met een goede begeleiding en een gedisciplineerd herstelplan kun je sterker en stabieler terugkeren op het korfbalveld.
Vingerkneuzing
Een vingerkneuzing ontstaat wanneer het bindweefsel onder de huid wordt beschadigd door een plotselinge impact. Dit veroorzaakt meestal pijn, zwelling, stijfheid en soms verkleuring. Hoewel het een relatief kleine blessure lijkt, kan het zonder de juiste behandeling leiden tot langdurige stijfheid of beperkte beweeglijkheid van de vinger.
Hoe ontstaat deze blessure bij korfbal?
In korfbal ontstaat een vingerkneuzing vaak door de snelle en harde impact van de bal op je vinger of duim. Dit gebeurt meestal wanneer je een bal vangt met een ongunstige vingerpositie, bijvoorbeeld wanneer de bal te hard of onverwacht tegen de vingertoppen komt. De kracht van de bal kan de vinger in een onnatuurlijke hoek duwen, wat resulteert in een kneuzing van het bindweefsel en het omliggende weefsel. Dit komt vooral voor bij snelle passes of bij het afvuren van de bal.
Hoe keer je terug naar het korfbal?
Zodra de ergste pijn en zwelling afnemen, kan je beginnen met lichte mobilisatie-oefeningen om de beweeglijkheid van de vinger te herstellen. Het is belangrijk om de vinger goed te immobiliseren om te voorkomen dat de blessure opnieuw optreedt. Bij terugkeer naar het korfbalveld kan bescherming in de vorm van tape, een bandage of een brace nuttig zijn om de vinger extra stabiliteit te bieden en verdere schade te voorkomen. Dit zorgt ervoor dat je weer veilig kunt spelen zonder het risico op verergering van de blessure.
Heb je zelf een blessure opgelopen?
Ben jij een fanatieke korfballer of heb je door een andere sport een vergelijkbare blessure opgelopen? Aarzel dan niet en neem vandaag nog contact met ons op. Ons team van ervaren fysiotherapeuten staat klaar om je te helpen bij je herstel en begeleiding, zodat je snel weer optimaal kunt presteren. We zorgen ervoor dat je veilig en sterk terugkeert naar het veld of de zaal!
Bronvermelding
Everhart, J. S., Best, T. M., & Flanigan, D. C. (2013). Psychological predictors of anterior cruciate ligament reconstruction outcomes: A systematic review. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy, 21(1), 1-9. https://doi.org/10.1007/s00167-013-2699-1
Hertel, J., & Corbett, R. O. (2019). An updated model of chronic ankle instability. Journal of Athletic Training, 54(6), 572-588. https://doi.org/10.4085/1062-6050-344-18
Jaworski, C. A., Krause, M., & Brown, J. (2010). Rehabilitation of the wrist and hand following sports injury. Clinics in Sports Medicine, 29(1), 35-47. https://doi.org/10.1016/j.csm.2009.09.007
Konradsen, L., Olesen, S., & Hansen, H. M. (1998). Ankle sensorimotor control and eversion strength after acute ankle inversion injuries. American Journal of Sports Medicine, 26(1), 72-77. https://doi.org/10.1177/03635465980260013001
Thomeé, R., Kaplan, Y., Kvist, J., Myklebust, G., Risberg, M. A., Theisen, D., Tsepis, E., Werner, S., Wondrasch, B., & Witvrouw, E. (2012). Muscle strength and hop performance criteria prior to return to sports after ACL reconstruction. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy, 20(11), 2074-2083. https://doi.org/10.1007/s00167-011-1669-8